शिक्षा नागरिकको अधिकार, समाजवाद निर्माणको आधार–सबैका लागि गुणस्तरीय शिक्षा, ने.क.पा. (माओवादी केन्द्र) को प्रतिबद्धता भन्ने नारा सहित आफ्नो प्रतिवद्धता पत्र सार्वजनिक गरेको छ ।
शिक्षक र निजामती कर्मचारीको सेवासुविधामा रहेको विभेद पूर्णतया अन्त्य गरी एकरूपता कायम गरिने प्रतिवद्धता पत्रमा उल्लेख गरेको छ ।
विद्यालय तहमा कार्यरत कर्मचारीको सेवा, सर्त र सुविधालाई व्यवस्थित गरी उनीहरुका समस्याको समाधान गरिने पनि प्रतिवद्धता पत्रमा उल्लेख छ । लामो समयदेखि आंशिक प्राध्यापकका रूपमा कार्यरत प्राध्यापकहरूलाई करार तथा स्थायी गराउने प्रक्रिया अगाडि बढाइने घोषणा गरेको छ । राहत, करार लगायतका शिक्षक तथा प्राध्यापकलाई विशेष कानुनी रुपमा व्यवस्थापन गरिने प्रतिवद्धता पत्रमा उल्लेख गरेको छ ।
लामो समयदेखि अध्यापन गराइरहेका एक लाखभन्दा बढी राहत, करार लगायतका शिक्षक तथा प्राध्यापकलाई विशेष कानुनी व्यवस्था गरी स्थायी गरिने उल्लेख गरेको छ ।
‘शिक्षा प्रणालीले मुलुकको समृद्धिको भविष्य निर्धारण गर्दछ । नेपालको हालसम्मको शिक्षा प्रणालीमा रहेका कमीकमजोरिका कारण शैक्षिक उपाधि प्राप्त गरेका युवा बेरोजगार रहने, शैक्षिक उपाधि प्राप्त गरे तापनि सो अनुसारको ज्ञान, सिप र क्षमताको अभाव देखिने, उद्योग– व्यवसाय तथा निर्माण परियोजनाहरूले दक्ष जनशक्ति नपाउने जस्ता समस्या लामो समयदेखि भोग्नु परेको अवस्था छ ।’ घोषणा पत्रमा भनिएको छ, ‘धनी परिवारका बालबालिकाले तुलनात्मकरूपमा गुणस्तरीय शिक्षा प्राप्त गर्ने तर विपन्न, पिछडिएका वर्ग तथा मध्यमवर्गीय परिवारका बालबालिकाले त्यस्तो अवसर नपाउने अवस्थाले गम्भीर विभेदको स्थिति सिर्जना गरेको छ ।’
शिक्षालाई गुणस्तरीय, रोजगारमूलक, जीवन उपयोगी र सर्वसुलभ तुल्याउन मुलुकको शिक्षा प्रणालीमा व्यापक सुधार गरिने घोषणा पत्रमा उल्लेख गरिएको छ ।
सङ्घीय शिक्षा ऐन ६ महिनाभित्र जारी गरिने
सङ्घीय शिक्षा ऐन नयाँ सरकार बनेको ६ महिनाभित्र जारी गरिने घोषणा पत्रमा उल्लेख गरिएको छ ।
प्रदेश तथा स्थानीय तहको शिक्षा ऐन निर्माणमा सहजीकरण गरिने, निःशुल्क तथा अनिवार्य शिक्षा सम्बन्धी ऐन तथा नियमावलीको मर्म र भावना बमोजिम कार्यान्वयन गरी नागरिकको शिक्षा पाउने अधिकार सुनिश्चित गरिने प्रतिवद्धता माओवादीले सार्वजनिक गरेको छ ।
पाठ्यक्रम पुनरावलोकन
विद्यालय, प्राविधिक शिक्षालय तथा उच्च शिक्षाको पाठ्यक्रम पुनरावलोकन गरी शिक्षालाई जीवनउपयोगी, आधुनिक, विज्ञान प्रविधि केन्द्रित र व्यावसायिक बनाइने उल्लेख छ ।
१२ कक्षा पास गरेको कुनै पनि विद्यार्थी बेरोजगार बन्न नपर्ने गरी सैद्धान्तिक एवम् व्यावहारिक पक्षबिच सन्तुलन हुने गरी पाठ्यक्रममा आमूल परिवर्तन गरिने छ । विज्ञान, प्रविधि, इन्जिनियरिङ र गणित (स्टेम) शिक्षालाई माध्यमिक तहदेखि नै अनिवार्य गरिने छ । शिक्षालाई अनुसन्धानमुखी बनाइने भनिएको छ ।
नेपालको अर्थ राजनीतिक तथा सामाजिक सांस्कृतिक रूपान्तरणमा योगदान गरेका जनयुद्ध, जनआन्दोलन, मधेश, जनजाति, थारु, दलित र महिला आन्दोलन सम्बन्धी जानकारी पाठ्यक्रममा नै समावेश गरी समकालीन र भावी पुस्तालाई गौरवमय इतिहासप्रति गर्व गर्न प्रेरित गरिने उल्लेख गरेको छ ।
१२ कक्षासम्म निःशुल्क
१२ कक्षासम्मको शिक्षा निःशुल्क साथै अनिवार्य बनाइने घोषणा पत्रमा उल्लेख छ । सरकारी र निजी क्षेत्रको शैक्षिक गुणस्तर र उत्पादनमा रहेको अन्तरलाई न्यूनीकरण गर्दै पाँच वर्षभित्र सबै शिक्षण संस्थामा समस्तर कायम गरी गुणस्तरीय शिक्षा प्रदान गरिने भन्न पनि भुलिएको छैन ।
सार्वजनिक विद्यालय सबलीकरण
सार्वजनिक विद्यालय सबलीकरण गरी नमुनाको रूपमा विकास गरिने माओवादीले घोषणा पत्रमा उल्लेख गरेको छ ।
बृहत् गुरुयोजना तयार गरिने
शिक्षा क्षेत्रको बृहत् गुरुयोजना तयार पारी आमूल परिवर्तनको प्रत्याभूति दिइनुका साथै स्थानीय भाषामा पठनपाठनको व्यवस्था मिलाइने उल्लेख गरेको छ ।
शैक्षिक सत्र सुरु हुनुभन्दा एक महिना अगाबै पुस्तक विद्यालयमा
शैक्षिक सत्र सुरु हुनुभन्दा एक महिना अगाबै अनिवार्यरूपमा पुस्तक सम्बन्धित सबै शैक्षिक संस्थामा पुग्ने व्यवस्था मिलाइने उल्लेख छ ।
पाँच वर्षमा कुल बजेटको २० प्रतिशत बजेट शिक्षामा पुर्याइने
श्रम बजारको माग, विज्ञान प्रविधिका क्षेत्रको जनशक्ति र देशको आवश्यकतालाई ध्यानमा राख्दै २० वर्षे जनशक्ति प्रक्षेपण गरी सोही अनुसारको शिक्षामा जोड दिइने उल्लेख छ ।
शिक्षा क्षेत्रमा हाल भइरहेको राज्यको लगानीलाई क्रमशः बढाउँदै लगी पाँच वर्षमा कुल बजेटको २० प्रतिशत बनाइनेछ । प्राविधिक जनशक्ति र वैज्ञानिक उत्पादनमा सरकारले पर्याप्त बजेट लगानी गर्ने प्रतिवद्धता पत्रमा उल्लेख छ ।
अनुसन्धान एवम् व्यावहारिक अभ्यासमा जोड दिइने
प्रमाणपत्रका लागि मात्र शिक्षाजस्तो भएको वर्तमान शिक्षा प्रणालीमा आमूल परिवर्तन गरी शैक्षिक संस्थालाई दक्ष जनशक्ति, सिर्जनशील नागरिक तथा वैज्ञानिक उत्पादन गर्ने र मानवता प्रवर्धन गर्ने केन्द्रको रूपमा विकास गरिने उल्लेख गरेको छ । यसका लागि अनुसन्धान एवम् व्यावहारिक अभ्यासमा जोड दिइने भनेको छ ।
शिक्षालाई मानव जातिको अग्रगतिको आधार निर्माण गर्नेतर्फ केन्द्रित गरी शैक्षिक क्षेत्रमा बन्द हड्ताललाई निरुसाहित गरिने उल्लेख गरेको छ । शैक्षिक क्षेत्रका विकृति, विसङ्गति र भ्रष्टाचारलाई निर्मूल पारिने छ ।
विश्वविद्यालयका पदाधिकारी तथा कर्मचारी योग्यता र क्षमताको आधारमा
विश्वविद्यालयका पदाधिकारी तथा कर्मचारीहरूको नियुक्ति योग्यता र क्षमताको आधारमा छनोट गरिने भनेको छ ।
शिक्षण संस्थाको नाम परिवर्तन
समाजका अस्वीकार्य परम्परा र रूढिवादलाई प्रतिनिधित्व गर्ने शैक्षिक संस्थाको नाम परिवर्तन गरी विज्ञान र परिवर्तन अनुकूल बनाइनेछ । शैक्षिक संस्थालाई पठनपाठन र सरकारी र निजी क्षेत्रको शैक्षिक गुणस्तर र उत्पादनमा रहेको अन्तरलाई न्यूनीकरण गर्दै पाँच वर्षभित्र सबै शिक्षण संस्थामा समस्तर कायम गरी गुणस्तरीय शिक्षा प्रदान गरिने घोषणा पत्रमा उल्लेख गरेको छ ।
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) को सैद्धान्तिक–वैचारिक आधार र आगामी कार्यदिशा
