नयाँ शैक्षिक सत्र सुरु हुन दुई दिन बाँकी रहँदासम्म पनि प्राथमिक तहका पाठ्यपुस्तकको छपाइ कार्य पूरा भएको छैन ।
कर्णालीको डोल्पा, हुम्ला र जुम्लामा फागुन १ गतेबाट नयाँ शैक्षिक सत्र सुरु हुन्छ । पाठ्यपुस्तक छपाइ कार्यमा ढिलाइ हुँदा सो तहका पाठ्यपुस्तक जिल्लामा अझै पुग्न सकेको छैन । नयाँ शैक्षिक सत्र सुरु नहुँदै पाठ्यपुस्तक पु¥याइसक्ने सरकारी प्रतिवद्धताले यसपटक पनि ‘हावा खाएको’ छ ।
यस वर्षबाट कक्षा १ मा नयाँ पाठ्यपुस्तक लागू हुँदैछ भने कक्षा ६ मा परीक्षणका रुपमा नयाँ पाठ्यपुस्तक अध्यापन गरिनेछ । कक्षा १ मा सबै विद्यालयका विद्यार्थीले नयाँ पाठ्यपुस्तक पाउने भए पनि कक्षा ६ मा नमूनाका लागि छनोट गरिएका विद्यालयका विद्यार्थीले मात्र नयाँ पाठ्यपुस्तक पाउनेछन् ।
नयाँ शैक्षिक सुरु हुन दुई दिन बाँकी हुँदा पनि जिल्लासम्म पाठ्यपुस्तक उपलब्ध गराउन नसक्नुको मुख्य दोषी शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालय र उसको निकाय पाठ्यक्रम विकास केन्द्र हो । कक्षा १ को पाठ्यपुस्तक ढिला गरी प्रकाशकलाई पीआरसी उपलब्ध गराइएको छ । यसपटक पनि निजी प्रकाशकले कक्षा १ देखि ५ सम्मका पाठ्यपुस्तक छपाइको जिम्मा पाएका छन् । केन्द्रले आफ्नो वेवसाइटमा सो पाठ्यपुस्तक अझैसम्म राखेको छैन । शिक्षकहरुले पाठ्यक्रमका आधारमा अध्यापन गराउनुपर्ने भए पनि पाठ्यपुस्तक नै खोज्ने गरेका छन् । विद्यार्थीहरुले नयाँ कक्षामा भर्ना हुँदा हातमा नयाँ पाठ्यपुस्तक पाउने चाहना गर्छन्, तर राज्यको नीतिले उनीहरुलाई बर्सेनि निराश तुल्याउने गरेको छ ।
केन्द्रका सूचना अधिकारी गणेश भट्टराईले कक्षा १ को पाठ्यपुस्तक आगामी फागुन १५ गतेसम्म छपाइ कार्य सम्पन्न भइसक्ने बताए । “त्यसपछि जिल्लामा पुग्नेछ” उनले भने, “यसपटक नयाँ पाठ्यपुस्तक कार्यान्वयनमा ल्याइनेछ । प्राविधिक कारणले ढिला भएको हो । ती पुस्तक जिल्ला पुगे लगत्तै वेवसाइटमा पाठ्यपुस्तक राखिदिनेछौँ ।”
अरु पनि अभाव
जनक शिक्षा सामग्री केन्द्रले छापेको कक्षा ६ देखि १० सम्मका सबै पाठ्यपुस्तक जिल्लामा पुगिसकेको छैन ।
केन्द्रको प्रादेशिक छापाखाना, बाँकेका अनुसार कक्षा ६ र कक्षा ७ का सात विषय तथा कक्षा ८ का चार विषयका पाठ्यपुस्तक काठमाडौँबाट आइपुगेको छ । सो तहमा नौ वटा विषय हुन्छ । सबै विषयका पाठ्यपुस्तक नआउने रोग सुरुदेखिकै हो । कक्षा ९ र १० का पुग्ने सेटमा पाठ्यपुस्तक छ ।
सोही केन्द्रको कर्णाली प्रादेशिक कार्यालय सुर्खेतका प्रमुख धनबहादुर केसीले सुर्खेतमा गोदाम अभावले नेपालगन्जबाट पुस्तक लिइरहनु परेको र आफूहरुले आवश्यक परिमाणमा पहिले नै भण्डारण गर्न नसकेको गुनासो गरे । “यताका लागि ३० हजार सेटमा पाठ्यपुस्तक आवश्यक पर्दछ । स्टोर नभएकाले त्यसका लागि धेरै पत्र लेखिसके” उनले भने, “सामाजिक विकासमन्त्रीले कवर्ड हल दिने प्रतिवद्धता जनाउनुभएको छ । त्यो उपलब्ध हुन सके पाठ्यपुस्तक स्टोर गरेर राख्न सकिन्थ्यो ।”