महामारीले भौतिक रुपमा पठनपाठन गराउन असंभव देखिएको अवस्थामा सहर वा दुरदराजका विद्यालयमा विद्यालय तथा स्थानीय पालिकाले एक शिक्षक एक ल्यापटप वितरण गर्न थालेका छन् ।
कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका वाडनं. १ स्थित आदर्श माविले प्रविधिमैत्री शिक्षणसिकाइ गराउने उद्देश्यले विद्यालयमा कार्यरत शिक्षकलाई ल्यावटप प्रदान गरेको छ । विद्यालयमा कार्यरत ३३ जना शिक्षकलाई ल्यावटप वितरण गरेको हो ।
महामारीले भौतिक रुपमा पठनपाठन गराउन असंभव देखिएको अवस्थामा सहर वा दुरदराजका विद्यालयमा विद्यालय तथा स्थानीय पालिकाले एक विद्यालय एक ल्यापटप वितरण गर्न थालेका छन् । कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिका वाडनं। १ स्थित आदर्श माविले प्रविधिमैत्री शिक्षणसिकाइ गराउने उद्देश्यले विद्यालयमा कार्यरत शिक्षकलाई ल्यावटप प्रदान गरेको छ । विद्यालयमा कार्यरत ३३ जना शिक्षकलाई ल्यावटप वितरण गरेको हो ।
त्यस्तै झापाको कमल गाउँपालिका वाड नं। २ स्थित महेन्द्ररत्न माविले विद्यालयको ७० प्रतिशत र शिक्षकको ३० प्रतिशत लगानीमा सबै शिक्षकलाई ल्यावटप प्रदान गरेको विद्यालयले जानकारी दियो ।
काठमाडौंको बौद्धमा रहेको जनकल्याण माविले प्रत्येक शिक्षकलाई ल्यापटप प्रदान गरेको छ । विद्यालयले ल्यापटप वितरण गरेसँगै शिक्षकहरुले घरमै बसेर अनलाईन कक्षा सञ्चालन गर्दै आएका छन्।
विद्यालयमा व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष दिलेन्द्रप्रसाद ढकालले भौतिक निर्माण र शैक्षिक गुणस्तर सुधार पुर्याउने उद्देश्यले एक शिक्षक एक ल्याप्टप वितरण गरेको हो ।
पहिलो चरणमा विद्यालयले ३४ जना शिक्षकलाई ल्यापटप प्रदान गरेको अध्यक्ष ढकालले जानकारी दिए । अन्य शिक्षकलाई पनि वितरण गर्ने तयारी रहेको उनले जानकारी दिए ।
त्यस्तै स्याङ्जाको फेदीखोला गाउँपालिकाले एक शिक्षक एक ल्यापटपु अभियान सुरु गरेको छ । ‘हामी सबैको प्रण सार्वजनिक शिक्षा प्रणालीको सबलीकरण’भन्ने नाराका साथ उक्त उक्त अभियान सुरु गरेको हो । गाउँपालिकाले पालिकाभित्रका २४ वटा सामुदायिक विद्यालयका एक सय १५ शिक्षकलाई ल्यापटप उपलब्ध गराइएको छ ।
त्यस्तै, बागलुङ जिल्लाको दुर्गम निसीखोला गाउँपालिका–१ मा रहेको देवीस्थान माध्यमिक विद्यालयलले सूचना प्रविधिमैत्री बनाउने प्रयास थालेको छ ।
इन्टरनेट सेवाको पर्याप्त पहुँच नभएको गाउँपालिका शिक्षालाई प्रविधिमैत्री बनाउनका लागि विद्यालयले आफ्नै लगानीमा शिक्षकलाई ल्यापटप वितरण गरेको छ ।
विद्यालयले ल्यापटप वितरण गरे पनि अधिकांश शिक्षक प्रविधिको सीप कौशलका विषयमा अनभिज्ञ छन् । यसकारण शिक्षकलाई कम्प्युटर सम्बन्धी तालिमसमेत विद्यालयले दिएको छ । गत वर्ष आधारभूत कम्प्युटरसम्बन्धी ज्ञान दिए पनि त्यति मात्रै पर्याप्त नभएको शिक्षकहरुले बताएका छन् ।
विद्यालयले ‘एक शिक्षक, एक ल्यापटप’ कार्यक्रमअन्तर्गत १६ जना शिक्षकलाई ल्यापटप वितरण गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक झगबहादुर क्षेत्रीले बताए ।
रु १० लाखको लागतमा विद्यालयले ल्यापटप वितरण गरेको उनको भनाइ छ । सूचना प्रविधिको विकाससँगै शिक्षालाई प्रविधिसँग जोड्ने कोसिस गरेको र सुरुमा केही जटिलता भए पनि त्यसलाई विस्तारै सामना गर्दै जाने क्षेत्रीले बताए ।
यस वर्ष ल्यापटप वितरणसँगै थप तालिम दिइने विद्यालयका प्रधानाध्यपक झगबहादुर क्षेत्रीले बताए । प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले विद्यालयलाई सूचना तथा प्रविधिमैत्री बनाउनका लागि गत वर्षदेखि शिक्षक स्टाफलाई कम्प्युटरसम्बन्धी तालिम दिइएको र यस वर्ष ल्यापटप वितरणसँगै आवश्यक तालिम दिइने जानकारी दिए । “सूचना प्रविधिको जमानामा, हामीहरु पनि सूचना प्रविधिसँगै परिवर्तन भएर विद्यार्थीलाई त्यही किसिमको शिक्षा दिक्षा दिन जरुरी छ, हामीले गत वर्षदेखि नै शिक्षकलाई कम्प्युटरसम्बन्धी सामान्य ज्ञान दिन थालेका थियौँ”, उनले भने, “अहिले विद्यालयमा अध्यापनरत सबै शिक्षक स्टाफलाई ल्यापटप वितरण गरेका छौँ, उहाँहरुलाई कम्प्युटर सम्बन्धी आवश्यक तालिमका लागि चार शिक्षकको टिम बनाएका छौँ ।”
प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले कोरोना महामारीका समयमा पनि अब विद्यार्थीलाई प्रविधिको प्रयोग गरेरै पठनपाठनलाई तीव्रता दिन सकिने जनाउँदै यसका लागि आवश्यक तयारीसमेत गरेको बताए । विद्यालयमा गत वर्ष गाउँपालिकाले इन्टरनेट जडान गरेको छ । गत वर्षदेखि नै बालविकासदेखि कक्षा २ सम्म स्मार्ट टिभी प्रयोग गर्दै बालबालिकालाई खेल्दै रमाउँदै सिक्ने वातावरण तयार गरिएको उनको भनाइ छ ।
यस्तै कक्षा ८ देखि १० सम्म प्रोजेक्टरको प्रयोग गरेर नियमित अध्यापन गराउँदै आइरहेको छ । उनले सबै कक्षामा स्मार्टबोर्ड र प्रोजेक्टर प्रयोग गरी पठनपाठनलाई तीव्रता दिन लक्ष्य रहेको बताए ।
उनले अनलाइन कक्षा सञ्चालनका लागि र सबै विद्यार्थीलाई समेट्नका लागि डाटा सङ्कलन गरेको भन्दै विद्यालयले सङ्कलन गरेको विवरणमा धेरै अभिभावकको हातमा स्मार्ट फोन रहेको बताए । यस विद्यालयमा कक्षा १२ सम्म पढाइ हुने गर्छ ।
अब कक्षा ८ देखि १२ सम्मलाई तत्कालै प्रविधिसँग जोड्ने र अन्य कक्षालाई पनि विस्तारै जोड्दै जाने विद्यालयले जनाएको छ । विद्यालयमा कम्युटरसम्बन्धी ज्ञान भएका शिक्षक आधा बढी रहेको र अन्यलाई सहयोगको आवश्यकता पर्ने प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले बताए ।
अहिले विद्यालयमा ४१० विद्यार्थी अध्ययनरत छन् । भर्ना अभियान अझै जारी छ । विद्यालयका शिक्षक पुरनध्वज गुरुङले अहिलेसम्म चक, डस्टर तथा मार्कले स्वाइट बोर्डमा लेख्दै सिकाउँदै आएकामा अब डिजिटल माध्यमबाटै विद्यार्थीलाई अध्यापन गराउन सक्ने भएको बताए ।
त्यस्तै, बागलुङ जिल्लाको दुर्गम निसीखोला गाउँपालिका–१ मा रहेको देवीस्थान माध्यमिक विद्यालयलले सूचना प्रविधिमैत्री बनाउने प्रयास थालेको छ ।
इन्टरनेट सेवाको पर्याप्त पहुँच नभएको गाउँपालिका शिक्षालाई प्रविधिमैत्री बनाउनका लागि विद्यालयले आफ्नै लगानीमा शिक्षकलाई ल्यापटप वितरण गरेको छ ।
विद्यालयले ल्यापटप वितरण गरे पनि अधिकांश शिक्षक प्रविधिको सीप कौशलका विषयमा अनभिज्ञ छन् । यसकारण शिक्षकलाई कम्प्युटर सम्बन्धी तालिमसमेत विद्यालयले दिएको छ ।
गत वर्ष आधारभूत कम्प्युटरसम्बन्धी ज्ञान दिए पनि त्यति मात्रै पर्याप्त नभएको शिक्षकहरुले बताएका छन् । विद्यालयले ‘एक शिक्षक, एक ल्यापटप’ कार्यक्रमअन्तर्गत १६ जना शिक्षकलाई ल्यापटप वितरण गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक झगबहादुर क्षेत्रीले बताउनुभयो ।
रु १० लाखको लागतमा विद्यालयले ल्यापटप वितरण गरेको उनको भनाइ छ । सूचना प्रविधिको विकाससँगै शिक्षालाई प्रविधिसँग जोड्ने कोसिस गरेको र सुरुमा केही जटिलता भए पनि त्यसलाई विस्तारै सामना गर्दै जाने क्षेत्रीले बताए ।
यस वर्ष ल्यापटप वितरणसँगै थप तालिम दिइने विद्यालयका प्रधानाध्यपक झगबहादुर क्षेत्रीले बताए । प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले विद्यालयलाई सूचना तथा प्रविधिमैत्री बनाउनका लागि गत वर्षदेखि शिक्षक स्टाफलाई कम्प्युटरसम्बन्धी तालिम दिइएको र यस वर्ष ल्यापटप वितरणसँगै आवश्यक तालिम दिइने जानकारी दिए । “सूचना प्रविधिको जमानामा, हामीहरु पनि सूचना प्रविधिसँगै परिवर्तन भएर विद्यार्थीलाई त्यही किसिमको शिक्षा दिक्षा दिन जरुरी छ, हामीले गत वर्षदेखि नै शिक्षकलाई कम्प्युटरसम्बन्धी सामान्य ज्ञान दिन थालेका थियौँ”, उनलेभने, “अहिले विद्यालयमा अध्यापनरत सबै शिक्षक स्टाफलाई ल्यापटप वितरण गरेका छौँ, उहाँहरुलाई कम्प्युटर सम्बन्धी आवश्यक तालिमका लागि चार शिक्षकको टिम बनाएका छौँ ।”
प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले कोरोना महामारीका समयमा पनि अब विद्यार्थीलाई प्रविधिको प्रयोग गरेरै पठनपाठनलाई तीव्रता दिन सकिने जनाउँदै यसका लागि आवश्यक तयारीसमेत गरेको बताए । विद्यालयमा गत वर्ष गाउँपालिकाले इन्टरनेट जडान गरेको छ । गत वर्षदेखि नै बालविकासदेखि कक्षा २ सम्म स्मार्ट टिभी प्रयोग गर्दै बालबालिकालाई खेल्दै रमाउँदै सिक्ने वातावरण तयार गरिएको उनको भनाइ छ ।
यस्तै कक्षा ८ देखि १० सम्म प्रोजेक्टरको प्रयोग गरेर नियमित अध्यापन गराउँदै आइरहेको छ । उनले सबै कक्षामा स्मार्टबोर्ड र प्रोजेक्टर प्रयोग गरी पठनपाठनलाई तीव्रता दिन लक्ष्य रहेको बताए ।
उनले अनलाइन कक्षा सञ्चालनका लागि र सबै विद्यार्थीलाई समेट्नका लागि डाटा सङ्कलन गरेको भन्दै विद्यालयले सङ्कलन गरेको विवरणमा धेरै अभिभावकको हातमा स्मार्ट फोन रहेको बताए । यस विद्यालयमा कक्षा १२ सम्म पढाइ हुने गर्छ ।
अब कक्षा ८ देखि १२ सम्मलाई तत्कालै प्रविधिसँग जोड्ने र अन्य कक्षालाई पनि विस्तारै जोड्दै जाने विद्यालयले जनाएको छ । विद्यालयमा कम्युटरसम्बन्धी ज्ञान भएका शिक्षक आधा बढी रहेको र अन्यलाई सहयोगको आवश्यकता पर्ने प्रधानाध्यापक क्षेत्रीले बताए ।
अहिले विद्यालयमा ४१० विद्यार्थी अध्ययनरत छन् । भर्ना अभियान अझै जारी छ । विद्यालयका शिक्षक पुरनध्वज गुरुङले अहिलेसम्म चक, डस्टर तथा मार्कले स्वाइट बोर्डमा लेख्दै सिकाउँदै आएकामा अब डिजिटल माध्यमबाटै विद्यार्थीलाई अध्यापन गराउन सक्ने भएको बताए ।
